Հելունագործ տիկնիկները, հայկական ավանդական խոհանոցն ու «Օբսիդիանի ճանապարհը»

Թալինում մի խումբ կանայք 2012-ից ի վեր տիկնիկներ են պատրաստում: Հելունագործ տիկնիկները կրում են Արևմտյան Հայաստանի նահանգների ու քաղաքների անունները` Մուշ, Կարս, Կարին, Սասուն, Սեբաստիա, Տրապիզոն, Վան: Կան նաև «Երևան», «Արցախ», «Թալին» անուններով մեծ ու փոքր տիկնիկներ:

Այս մասին «Իրատեսի» հետ զրույցում ասաց «Թալինի կանանց ռեսուրս կենտրոն» զարգացման հիմնադրամի տնօրեն ԳԱՅԱՆԵ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ, նշելով, որ տիկնիկները կրում են տվյալ տարածքի ավանդական հայկական տարազը: Պատրաստում են նաև տոնածառի կախազարդեր, մատի տիկնիկներ, գինու շշի ծածկոցներ, բանալու կախիչներ՝ օգտվելով ազգագրագետ Պատրիկի գրքից: Գաղափարը կյանքի կոչելու հարցում օգնել է Հայաստանում Նորվեգիայի և Ֆինլանդիայի պատվավոր հյուպատոս Թիմոթի Դեյվիդ Սթրեյթը` տրամադրելով տիկնիկ պատրաստելու համար անհրաժեշտ նյութեր: Թալինի տիկիկները վաճառվում են աշխարհի տարբեր երկրներում, հետաքրքրում են և՛ դրսի մեր հայրենակիցներին, և՛ օտարերկրացիներին:
Մեր զրուցակիցն ասաց, որ իրենց մարքեթինգն արդյունավետ է հատկապես այն առումով, որ Թալին անունով շատ աղջիկներ կան Կանադայում, Իսրայելում, Ամերիկայում. «Նրանք Google սոցցանցի որոնման բաժնում գրում են իրենց անունը, հայտնվում «Թալինի տիկնիկներ» («Talin Dolls») էջում: Ծանոթանում են տիկնիկներին, պատվիրում, ոմանք նաև, Հայաստան այցելելիս, մեզ հյուր են գալիս»:

Գայանե Խաչատրյանը պատմեց նաև իրենց նախաձեռնության մասին, որը, միջոցների սղության պատճառով, դեռ կյանքի չի կոչվել. տիկնիկները պետք է ունենան թափանցիկ պատուհանով տուփեր և սկավառակ, որտեղ խաղ-անիմացիայի ձևով գնորդին կներկայացվեն տվյալ տարածաշրջանի ավանդական ուտեստի բաղադրատոմսն ու պատրաստման եղանակը: Թալինի տիկնիկներն այս մտահղացմամբ տարածում ու սերունդներին են փոխանցում հայկական ավանդական մշակույթը, խոհանոցը, միաժամանակ աշխատանքով են ապահովում տասից ավելի ընտանիքների:

Գայանեն իրենց տանը զբոսաշրջիկների է հյուրընկալում: Հայկական ավանդական խոհանոցն ու ընտանեկան ջերմությունը հյուրասիրության գլխավոր նախապայմաններն են: Ասաց, որ գյուղական զբոսաշրջությունը զարգացնելու առաջարկ է ստացել. «Հատկապես Դաշտադեմում, որտեղ միջնադարյան ամրոց կա, շատ են այցելուները: Հյուրատուն չկա: Չկա նաև դրսի հյուրերին տանն ընդունելու մշակույթ: Շատերն ուզում են մեկ օր անցկացնել գյուղական ընտանիքում, կենդանիներին դաշտ տանել, հող մշակել: Միջոցներ չկան: Պետք է օգնել գյուղացիներին, բնակարաները վերանորոգելու, հարմարավետ դարձնելու խնդիր ունեն շատերը: Եվ, իհարկե, պետք է ձևավորվի զբոսաշրջիկին տանը հյուրընկալելու մշակույթ»:
Նշենք, որ Գայանե Խաչատրյանի և նրա մայրիկի պատրաստած հալվան, հարիսան, չրի հյութն ու հայկական այլևայլ ուտեստները ճաշակեցինք գիտական արշավի շրջանակում: «Օբսիդիանի ճանապարհը» խորագիրը կրող արշավը կազմակերպել էր ՀՀ ԳԱԱ ԵԳԻ Հ. Կարապետյանի անվան երկրաբանական թանգարանը` «Թանգարանում մեծահասակների կրթական ծրագրերի իրականացում» նախագծի շրջանակում:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ